İnsanlar sözlü iletişime çok fazla güvendikleri için ailelerimizin sözsüz üyelerinin bedenlerinde neler olup bittiğini anlamak bazen zordur. İnsanlar ağrıları olduğunu bunu söyler, bebekleri de ağlayarak bunu belli eder, peki köpeklerin ağrısı olduğu nasıl anlaşılır?
Bu sorunun cevapsız kalması, bir patili bireyin hasta, yaşlı ya da yaralı olduğu durumlarda özellikle streslidir.
Üstelik köpeklerin genellikle insanlara kıyasla acıya karşı daha yüksek bir toleransa sahip oldukları düşünülür. Bu bilimsel bir gerçek değil, teoridir ve aslında rahatsızlıklarını doğal bir hayatta kalma içgüdüsü olarak (zayıf olduklarını belli ettiklerinde gruptan atılma ya da saldırıya uğrama ihtimalleri nedeniyle) gizlemeye çalıştıkları teorisinden daha ağır basıp basmadığı da tartışmalıdır.
Peki tüm bu hassasiyetleri, duyarlılıkları, tertemiz içtenlikleri adına ve biraz da bunlara rağmen onlara nasıl yardımcı olabiliriz?
Geçtiğimiz günlerde Montreal Üniversitesi'ndeki araştırmacıların, veteriner hekimler arasında, bir kedinin yaşayabileceği ağrı seviyesini belirlemekte kullanılması adına FGS'yi (FELINE GRIMACE SCALE) geliştirdiklerinden bahsetmiş ve anlaşılabilir bir dille, tüm detaylarıyla anlatmıştık.
Bugün, benzer bir çalışmanın köpekler için olan versiyonundan bahsedeceğiz. Bu defa çalışmayı yapan kurum Colorado Eyalet Üniversitesi (CSU).
Köpeklerin 5 Aşamalı Ağrı Ölçeği:
Ağrı Puanı 0 - Köpeğin Ağrısı Yok
Mutludur.
Davranışlarında genele göre bir değişiklik gözlenmez.
Hareketleri rahattır.
İştahında normale göre bir fark yoktur.
Bir operasyon geçirdiyse, mevcut ameliyat bölgesinin onu rahatsız etmediği, bu alana gösterdiği bir aşırı duyarlılık olmamasından bellidir.
Ağrı Puanı 1 - Köpeğin Hafif Ağrısı Var
Hareket ederken rahat değildir ve bu rahatsızlık durumu kendisini hem yürürken, hem yatarken hem de yerinden kalkarken belli eder.
Vücuduna normalde daha hassastır.
İştahında bir değişiklik yoktur.
Onu mutlu eden durumlara ilgilidir ve kuyruk sallayarak tepki vermeyi sürdürmektedir.
Uyku süresinin artması, endişeli bakışlar, saklanma ve gerginlikle kendisini gösterebilen depresyonun belirtilerini taşımaz.
Ağrı Puanı 2 - Köpeğin Orta Şiddette Ağrısı Var
Belirli bir bölgesine (ameliyat geçirmiş bölgesi, yara olan bölgesi ya da dışarıdan görünmeyen bir durum olan eklem vb. bölgeleri) hassasiyet gösteriyor.
Genel olarak bedenine karşı hassas.
Yemek yemeyi reddettiği zamanlar oluyor ve genel olarak sadece çok sevdiği gıdaları tüketmeye meyilli.
Daha uzun süre uyuyor, mutsuz ve endişeli görünüyor, belki saklanıyor ve gergin.
Nefes alış verişleri daha yüzeysel ve yavaş.
Ağrı Puanı 3 - Köpeğin Şiddetli Ağrısı Var
Uyku süresinin artması, endişeli bakışlar, saklanma ve gerginlikle kendisini gösterebilen depresyonun belirtilerini taşıyor.
Yürüyüşe gitme konusunda eskisinden isteksiz ve tuvalet ihtiyacından sonra eve dönme konusunda daha istekli.
Belirli bir bölgesine (ameliyat geçirmiş bölgesi, yara olan bölgesi ya da dışarıdan görünmeyen bir durum olan eklem vb. bölgeleri) fazla hassasiyet gösteriyor.
Yemek yemeye karşı çok isteksiz ve nadiren yiyor. Sadece çok sevdiği yiyeceklere ilgili ya da çok sevdiği yiyeceklere ilgisini de kaybediyor.
Belli belirsiz inleme sesleri çıkarıyor.
Yatıyor ancak uyumuyor.
Ağrı Puanı 4 - Köpeğin Dayanılmaz Ağrısı Var
Sık sık ve hiçbir efor sarf etmeksizin ağzı açık, nefes nefese soluk alıyor.
Vücuduna karşı çok hassas ve tedirgin.
Sık sık uzanıyor ancak uyumuyor.
Sık sık inleme ya da ağlama sesi çıkarıyor.
Endişeli, kaygılı, içe dönük, gergin.
Göz bebekleri büyük.
Nefesleri derin.
Yürüyüşe gitme konusunda eskisinden isteksiz ve tuvalet ihtiyacından sonra eve dönme konusunda daha istekli ya da dayanılmaz acısı sebebiyle tuvaletini tutmaya çalışırken altına kaçırıyor.
Belirli bir bölgesine (ameliyat geçirmiş bölgesi, yara olan bölgesi ya da dışarıdan görünmeyen bir durum olan eklem vb. bölgeleri) fazla hassasiyet gösteriyor.
Sadece çok sevdiği yiyeceklere ilgili ya da çok sevdiği yiyeceklere ilgisini de kaybediyor.
Köpeklerde Ağrının Başka Bir Belirtisi: Gürültüye Duyarlılık
İngiltere'deki Lincoln Üniversitesi'ndeki klinik hayvan davranışçıları tarafından gürültüye duyarlılık teşhisi konulan 20 köpeğin veteriner kayıtlarını incelendi.
Köpekler iki gruba ayrıldı: 10 tanesi aynı zamanda kas-iskelet ağrısı (kalça displazisi, artrit ve fokal spondiloz) teşhisi konmuştu ve 10 tanesi ağrısı olmayan kontrol köpeğiydi.
20 köpeğin hepsinde gürültü sırasında titreme, sarsılma ve saklanma gibi duyarlılık belirtileri görüldü, ancak, acı çeken köpekler gürültüyle kötü deneyim yaşadıkları yerlerden kaçınmada artmış bir seviye gösterdi.
Duyarlılık tetikleyicileri arasında havai fişekler, fırtınalar, uçaklar, silah sesleri, arabalar ve motosikletler vardı.
Çalışma ayrıca ağrılı köpeklerde gürültü duyarlılığının başlangıç yaşının kontrol grubundaki köpeklerden ortalama 4 yıl fazla olduğunu ortaya koydu.
Ek olarak, ağrısı teşhis edilen köpekler gürültü duyarlılıklarını ilgili ortamlara genelleştirdi ve diğer köpeklerden de kaçındı. Bu kontrol köpeklerinde olmadı.
Köpeğiniz normalde diğer köpeklerle ya da kedilerle iyi anlaştığı halde, herhangi bir ekstrem durum olmaksızın, bir başka kedi ya da köpeğe karşı saldırgan davrandığında; bu kedi veya köpeği ağrısıyla ilişkilendirmiş olma ihtimali göz önüne alınabilir.
Doğa ile uyumun getirdiği sağlıkla, huzurla ve güvenle...
Kaynak ve Referanslar
Comments