.png)
Bebek bir yavru kedinin bakımını üstlenmek zorunda kalacak kadar şanslıysanız, onun da sizin kadar şanslı olabilmesi için öğrenmeniz gereken birçok şey var.
Bu yazı yavru kedi bakımına dair merak ettiklerinize dair bir rehber niteliğinde olacaktır.
1. Bölüm
Bu Kimin Bebeği?: Yavru kedi buldum ne yapmalıyım?
Bu bebeğin annesini tanımıyorsanız ve herhangi bir yerde, ortalama bir akıllı telefondan biraz büyük ya da biraz daha küçük bir kedi bulduysanız yapmanız gerekenden önce yapmamanız gereken ilk şey ona dokunmaktır.
Eğer bu boyutlarda bir kedi bulduysanız ve tehlikede değilse, yani yol üzerinde ya da yanlış insanlarla veya saldırgan bir başka hayvanın tehdidi altında değilse dokunmaksızın yardım etmek gerekir.
Bu noktadaki yardım annesinin gelip gelmeyeceğinden emin olmaktır. Çünkü bir bebek kediye, sokaklarda yaşıyor olsa bile, en iyi bakacak kişi kendi annesidir.
Annesinin gelmesini belirli aralıklarla uzaktan gözlemleyiniz. Bu durum yaklaşık 6 saati bulabilir, üstesinden gelemediği bir durum yaşaması durumunda bazen 12 saati dahi bulabilir. Bu süre zarfında kedinin güvende olmasını mümkünse ona dokunmaksızın, değilse temiz bir peçete yardımıyla dokunarak sağlamak yapılabilecek en büyük yardım olacaktır.
Yavru kediye dokunulmaması gerekmesinin en önemli sebebi, geri dönen annnesinin onun yabancı bir kedi olduğunu düşünmesine sebep olmamaktır. Sizin kokunuzun sindiği yavru kediye annesinin tekrar alışması zaman alabilir ya da bazı anne kediler tamamaen reddedebilir.
Annesinin geri dönmesi durumunda annesine yemek ve su desteği sağlayarak bebek kediye de dolaylı olarak yardımcı olabilirsiniz.
2. Bölüm
Annesiz yavru kediye bakımının en kritik değişkeni yavru kedinin yaşıdır. Önce yavru kedinizin hangi evrede olduğunu bulmanız için gelişim evrelerinen bahsedeceğiz.
Bu Yavru Kedi Kaç Aylık? Kedilerin Büyüme Evreleri: 1-10 Hafta
1 ila 6. hafta arası, yavru kedilerin çok hızlı büyüdüğü ve geliştiği dönemdir.
Bu süre zarfında onlara ihtiyaç duydukları sıcaklığı ve yiyeceği sağlayacak donanıma sahip olan annelerinin yanında olmaları gerekmektedir.
Annesiz yeni doğan yavru kediler üç saatte bir biberonla beslenmeli ve tuvaletleri elle yaptırılmalıdır.
Yeni Doğmuş Kedi:
Yavru kediler yeni doğduklarında gözleri kapalıdır, kulakları katlanmıştır, ayakta duramazlar, vücut sıcaklıklarını koruyamazlar, kendileri yemek yiyemezler. Tüm bunlar insan bebeklerinde de böyle olsa da çok kritik ve önemli bir farkları vardır: Kendi kendilerine dışkılayamazlar.
1 Haftalık Kedi:
Gözler hala kapalıdır. Göbek bağı üzerindedir. Doğum ağırlıklarının yaklaşık iki katıdırlar ve çok uykulu olurlar.
Ancak 1 haftalık bir yavru kediyi kucağınıza alırsanız başını kaldırır, uzuvlarını hareket ettirir ve ses çıkarır. Bu süre zarfında anne kedi, bebeklerini sıcak tutması, beslemesi ve sindirimi ve eliminasyonu teşvik etmek için vücutlarını uyarması (yalaması) gerektiğini bilir. Bu aynı zamanda yeni doğmuş yavru kedilerin anne kedinin ürettiği ilk süt olan antikor içeren kolostrumu alması için kritik bir zamandır. Kitten Lady olarak da bilinen Hanna Shaw şöyle açıklıyor:
“İlk iki gün emziren bir anne, yavru kedinin hastalıklarla savaşmasına yardımcı olacak kolostrum yoluyla yavru kedinin bağışıklık tepkisini güçlendirir. Bir yavru kedi kolostrumu almazsa, bağışıklığı zayıflayacak ve hastalık ve enfeksiyonlara karşı daha savunmasız olacaktır."
NOT: Kolostrum nedir? Annenin doğumdan sonraki ilk 3-5 gün boyunca ürettiği süt, kolostrumdur, kıvamı koyu rengi sarı gibidir. Bileşiminde yüksek oranda protein ve bağışıklık kazandıran immünoglobulin içerir. Laktoz ve süt yağı normal süte göre daha düşüktür.
2 Haftalık Kedi:
2. haftada yavru kedinin gözleri açılır ve ilerde hangi renk olacak olursa olsun bu evrede gözleri mavi olur. Ancak gözleri tam olarak gelişmemiştir ve uzağı göremezler. Kulak kanalları açılır ancak kulaklarının uçları yuvarlaktır, yetişkin bir kedininki gibi sivri değildir.
Dişler henüz çıkmamıştır ve tırnaklarını hala içeriye alamazlar.
Bu aşamada yavru kedi, varsa kardeşlerinin farkına varır ve yemek zamanı geldiğinde annesinin meme uçları için rekabet etmeye başlar.
İkinci haftada da henüz kendi kendine dışkılayamazlar. Bu nedenle annesi yoksa dışkılaması için sizin yardım etmeniz gerekir.
3 Haftalık Kedi:
3 haftalıkken, yavru kediler çevrelerini keşfetmeye ve dolaşmaya başlar. Kendileri dışkılamaya başlayabilirler hatta bunun için dondurma kabı kapağına kum koyup ona gösterirseniz kum kabını kullanmayı öğrenebilenler bile olabilir.
3. haftadan itibaren dişi mi erkek mi oldukları görülebilir. Dişler çıkmaya başlar ve pençeler geri çekilmeye başlar. Gözleri hala mavidir. Kulakları yukarı doğru bakmaya başlar. Bu noktada, yavru kedinizi nazikçe okşamaya başlayabilirsiniz, size minik mırıltılarla karşılık verebilirler.
Bu dönemde daha uzun ama daha geniş aralıklarla beslenirler. Süt dışındaki ama sindirimi kolay ve yumuşak yiyecekler yiyebilirler.
4 Haftalık Kedi:
Görüşleri ve işitmeleri gelişir ve kum kabı alışkanlıkları kazandırılabilir. Köpek dişleri çıkar.
Bu yaştaki kedi yavruları yaklaşık 400 gram ağırlığında olurlar ve genellikle oyuncaklara meraklıdırlar. Bu evre onlarla bağ kurmaya başlamak için idealdir.
5 Haftalık Kedi:
Yavru kedilerin özgüvenleri ve sosyal becerileri gelişmeye devam eder. Küçük azı dişleri çıkmaya başlar ve kulakları sivrileşir. 5 haftalık kedi yavruları tamamen gelişmiş bir vizyon ve ortaya çıkan bir macera duygusuyla her geçen gün daha bağımsız hale gelir. Bireysel kişilikleri kendini göstermeye başlayabilir.
5. haftadan itibaren onu tehlikelerden korumak birinci öncelik haline gelmelidir. Çünkü hareketlenmeye başlarlar ve her geçen gün çok daha hareketli ve biraz da inatçı olmaya devam ederler. Tüm bunlara rağmen tehlikelerden ve yaptıklarının sonuçlarından -yüksekten düşme, keskin ya da sıcak cisimlere basma, keskin cisim yutma- habersizdirler.
6 Haftalık Kedi:
Süt dişleri yerindedir ve işitmesi tamamen gelişmiştir.
Bu yaştaki kedi yavruları oynamayı, atlamayı ve keşfetmeyi severler. Ancak hala tehlikelerden habersizdirler.
Çoğunlukla katı yiyecekler yiyor olabilirler ancak arada annesinden, eğer yoksa sizden ekstra sıvı desteği almaya ihtiyaçları vardır.
7-8 Haftalık Kedi:
7. ve 8. haftalarda, yavru kediler yetişkin benliklerinin minyatür bir versiyondur.
Göz rengi maviden yetişkin rengine döner ve karakterindeki bağımsızlık artar.
Yavru kediler ayrıca bu yaşlarda daha az uyumaya başlar, bu da enerji ve oyun süresinin artması anlamına gelir.
Koşmayı, tırmanmayı, zıplamayı çok severler ancak hala yüksekten düşmenin ne anlama gelebileceğine dair bir fikirleri yoktur. Bu nedenle tehlikelerden korunmaya çok daha muhtaçtırlar ve buna rağmen oldukça da inatçıdırlar.
Yaklaşık 8. haftada, tüm çok keskin süt dişleri çıkar ancak yine de arada sırada annesinden, yoksa sizden sıvı desteği alma ihtiyacı devam eder. 9. haftanın sonunda neredeyse 1,5 kilo ağırlığında olacaktır.
Kediler, 6 aylık olana kadar yavru kedi olarak kabul edilir; bu nedenle, büyümek için daha yapacak çok işi var.
3. Bölüm
Yavru Kedinin Temel İhtiyaçları
Tebrikler, kedi annesi oldunuz! Türünüzden ve elbette cinsiyetinizden bağımsız olarak elde ettiğiniz bu sıfatı hakkıyla taşıyabilmeniz için bilmeniz gerekenler:
1. Yavru Kedinin Vücut Isısını Nasıl Korurum?
İçinde 30 derece sıcaklıkta su bulunan ve sağlamlığından emin olduğunuz bir sıcak su torbasını temiz bir pamuklu beze sarıp, zemininde pamuklu bir örtü olan bir kutuya koyunuz. Bu kutu cereyan almayan ve sıcaklığı ideal oda sıcaklığına en yakın olan odanızda yer almalı.
2. Yavru Kediyi Güvende Hissettiririm?
Tik-tak sesleri çıkaran bir saati yumuşak bir örtüye sarıp kutunun, sıcak su torbasına da yakın olan bir yerine bırakınız. Böylece kediniz annesinin kalp atışlarına ve sıcaklığına yakın olduğunu hissedebilecektir.
3. Yavru Kedi Ne Yer?
0-3 Haftalık yavru kedilerin, tarifini vereceğimiz ev yapımı mamayı ya da yeni doğan kediler için özel olarak formüle edilmiş güvenilir bir kedi sütünü içmesi gerekir.
Ev Yapımı Yavru Kedi Maması: Çeyrek su bardağı laktozsuz süt, 1 silme yemek kaşığı ev yoğurdu ve 1 yumurta sarısını iyice karıştırın. Sıcak su dolu bir kasenin içine başka bir kase ile koyup uygun sıcaklığa getirin. Beslemeden sonra kalan bölümü buzdolabında saklayıp bir sonraki beslemede (Maksimum 3 saat sonra) tekrar aynı şekilde ısıtarak kullanabilirsiniz. Ancak yine kalması durumunda dökün ve sonraki beslemede yenisini hazırlayın. Bu tarifi zorunluluk durumlarında kullanabilirsiniz ancak annesiz bir bebek kedi için, yeni doğan kediler için özel olarak formüle edilmiş güvenilir bir kedi sütü daha idealdir.
4. Yavru Kedini Nasıl Beslenir?
0-2 Haftalık yavru kedileri 3 satte bir beslemek gerekir. 3. haftada süre 4 saate kadar çıkabilir. Bu durum gece de geçerlidir. Sattinizi 3 saatte bir çalacak şekilde 24 saat boyunca ayarlayınız.
Sırt üstü pozisyonda değil, annesinden emiyormuş gibi yüz üstü pozisyonda olmalıdır Ön patilerini şişeyi tutan elin ayasına koymaya çalışacağını fark edebilirsiniz. Hatta beslenirken patileriyle "yoğurma hareketi" yapabilir.
Doyduğunda veya gaz çıkarmaya ihtiyaç duyduğunda ağzını biberondan çekecektir. Bunu yapmak istediğinde ona izin verin. Serçe parmağınızla vücudunu belli belirsiz okşayın ve birkaç dakika sonra biberonu tekrar uzatın. Yemezse doymuştur, zorlamayın. Normalde yediği miktardan daha az yediyse bir sonraki alarmınızı 3 saat sonrası yerine 2 saat sonrasına kurup tekrar deneyebilirsiniz.
5. Yavru Kedinin Tuvalet İhtiyacının Nasıl Karşılarım?
0-3 Haftalık yavru kediler tuvaletlerini yapabilmek için size ihtiyaç duydarlar. Üç haftalıktan küçük yenidoğanlar kendiliğinden dışkılayamazlar. (Bazıları yapar, ancak bu, enfeksiyona yol açabilecek tam dışkılamayı sağlayamaz.)
Yeni doğan bebeğinize yardımcı olmak için ılık suyla nemlendirilmiş pamuk kullanın.
Hem beslemeden önce ve hem de beslemeden sonra genital/anüs bölgesine hafifçe bu pamukla masaj yapın.
Bu masajı yaparken anne kedinin yalamasını canlandırdığınızı unutmadan, hafifçe -yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya değil- yukarıdan hafifçe aşağıya, geri çekip tekrar yukarıdan hafifçe aşağıya olacak ve arada anüs ve genital bölgesine de pudra sürer gibi hafif dokunuşlar uygulayacak şekilde alt karın bölgesine masaj yapın.1-2 dakikalık masajda dışkılama gerçekleşmezse 1 saat içinde tekrar deneyin.
Dışkılamadan sonra ılık suyla (biberondaki gibi) ıslatılmış peçeteyle dışkısını/idrarnı alın ve göz yakmayan (fazla köpüğe neden olmayacak kadar az miktarda) bebek şampuanı ve ılık su (biberondaki gibi) kullanarak hazırlanmış pamuklu bir bezle temizleyip kalan köpükleri ılık suyla hazırlanmış temiz bezle temizleyin.
Bunun yerine temizleme işlemini kediler için özel olarak formüle edilmiş güvenilir bir markaya ait ıslak mendillerle de yapabilirsiniz.
Ancak asla pire/kene şampuanı, yetişkin kedi ve köpekler için şampuan, göz yakmayan bebek şampuanı haricinde bir insan şampuanı ya da insanlar için ıslak mendilleri kullanmayınız. Bu ürünler yeni doğanlar için toksik olacaktır.
6. Yavru Kedi Yıkanır Mı?
Kediler yıkanmaz. Kendilerini, bizim onlar için yapabileceğimizden çok daha kusursuz temizleyebilirler.
Bir kediyi yıkamanız için buna gerçekten mecbur olmanız ve bu mecburiyetin kendinizden değil kedinin sağlığından kaynaklanıyor olması gerekir.
Yavru kedide ise durum farklı görünebilir. Sonuçta henüz kendisini temizleyemez. Ancak özellikle de henüz bir aylık dahi olmamış yavru kedinin yıkanması büyük riskler taşır. Bu risklerin en başında soğuk algınlığı ve enfeksiyon gelir.
Yavru kediniz eğer kendi dışkısı nedeniyle kirleniyorsa ılık suyla (biberondaki gibi) ıslatılmış peçeteyle dışkısını/idrarnı alın ve göz yakmayan (fazla köpüğe neden olmayacak kadar az miktarda) bebek şampuanı ve ılık su (biberondaki gibi) kullanarak hazırlanmış pamuklu bir bezle temizleyip kalan köpükleri ılık suyla hazırlanmış temiz bezle temizleyin.
Bunun yerine temizleme işlemini kediler için özel olarak formüle edilmiş güvenilir bir markaya ait ıslak mendillerle de yapabilirsiniz.
Ancak asla pire/kene şampuanı, yetişkin kedi ve köpekler için şampuan, göz yakmayan bebek şampuanı haricinde bir insan şampuanı ya da insanlar için ıslak mendilleri kullanmayınız. Bu ürünler yeni doğanlar için toksik olacaktır.
Yeni doğanın üzerinde pire varsa parmağınızı sulandırılmış, doğal elma sirkesine batırarak temizleyin. Eğer temizlenemeyecek kadar çoksa acilen güvenilir ve alanında uzman bir veteriner hekimi ziyaret edin pirelerinden kurtulmasını sağlayın.
4. Bölüm
Bebek kedim 4 haftalık!
Kedi annelliğinin en zor bölümünü başarıyla geçtiniz. Ancak önünüzde yeni sorular var. Şimdi onları yanıtlayalım.
Yavru Kedi Ne Yer?
4-5 haftalık yavru kediler, gün içinde 1 defa da olsa yeni doğan evresinde yapmış olduğunuz mamaya ihtiyaç duyarlar.
Bunun dışında artık yumuşak ve kolay sindirilebilen yiyeceklere geçiş yapabilirler.
Bu süreçte unutmamanız gereken en önemli noktalarda biri onun damak zevkini oluşturuyor olduğunuzdur.
Bu süreçte fazla aroma içeren gıdalara alıştırmanız durumunda hayatını sağlıksız gıdalar isteyerek geçirecek, ev yapımı sağlıklı gıdalar hazırlarsanız buna alışacak ve uzun vadede daha sağlıklı olması için gösterdiğiniz çabalar sırasında sizi zorlayan bir patili birey olmayacaktır.
Yavru Kedimi Ailesine Nasıl Alıştırabilirim?
Tıpkı yeme alışkanlıkları gibi sosyal alışkanlıklarının zemini de bu dönemde çok daha rahat atılır.
Kedinizi sosyalleştirmeniz sadece birden fazla kedi/köpek ya da insanla bir arada yaşayacağı durumlar için değili, bilişsel sağlığı için de gereklidir.
Evinizde ondan başka kedi, köpek ya da insan yoksa güvenilir bir ortamda ve karakterini bildiğiniz güvenilir patili bireylerle bu dönemde sosyalleştirebilirsiniz.
Bu süreçte sevecen bir ses tonuyla, sakin iletişim yöntemleriyle ve dingin bir kontrolcülükle hareket ediyor olmalısınız
Eğer sahiplendirmek gibi bir planınız varsa sahiplendireceğiniz kişiye alıştırmak için yine bu dönemi tercih edip 7. haftadan sonra ailesine teslim edebilirsiniz.
Doğa ile uyumun getirdiği sağlıkla, huzurla ve güvenle...
Comments